کد مطلب:36477 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:544

شمشیر سزای شورشیان











كسی كه از دستور رهبری سر می پیچد آشوبگر به شمار می رود.

با شورشیان جز زبان زور، چه حربه ای را می توان به كار برد؟

این نظر امام علی (ع) است. او نخست رهبری حكیمانه ای را كه پیروی از آن واجب است تشریح می كند و دو ویژگی اصلی آن را بر می شمارد:

1- توانائی آن به رهبری صحیح و درك مقتضیان آن.

2- شناخت عمیق احكام الهی.

امام كسی را كه بر این حاكمیت بشورد شورشگر می شمارد و خواستار سركوب او می گردد تا به راه آید. امام علی (ع) می فرماید:

[صفحه 134]

«ای مردم، آن كس به تصدی امر خلافت سزاوارتر است كه تواناتر باشد و داناتر به حكم خدا در این امر. هر گاه شورشگری فتنه برانگیزد، به او هشدار دهد و اگر به راه نیامد سركوبش كند.

و به زندگی ام سوگند چنانچه پیمان امامت به شرط، حضور همه ی مردم منعقد گردد، این مهم تحقق نخواهد پذیرفت لكن رسم آن است كه حاضران از سوی خود و غایبان حكم می دهند، و پس از آن كسی كه حاضر بوده حق بازگشت از بیعت را ندارد و آن كه غایب بوده نمی تواند برای خود انتخاب كند. بدانید كه من با دو كس می جنگم: یكی كسی كه دعوی چیزی دارد كه از آن او نیست. و دیگری آن كه از آنچه بر عهده اوست سرباز می زند.

ای بندگان خدا، شما را به تقوی در پیشگاه خدا اندرز می دهم، كه تقوی بندگان را بهترین اندرز و نیكوترین فرجام كارها در نزد خداوند است. باب جنگ میان شما و اهل قبله گشوده شده است و تنها كسی، پرچم این جنگ را به دوش تواند كشید كه اهل بصیرت و بینش باشد، و از علم مواضع حق برخوردار. پس به هر فرمانی كه دریافت می دارید، عمل كنید و از آنچه شما را باز می دارند، دست بكشید و تا كاری را به روشنی ندیده اید در آن شتاب مورزید، و چاره ی هر مشكلی كه از گشودن آن درمانید به دست ماست.»[1].

جمعیت شورشگر نیز همان حكم فرد را دارند، یعنی مثلا هر گاه مردم شهری سر به شورش بردارند باید به زور شمشیر آنان را باز گرداند.

[صفحه 135]

امام علی (ع) در نامه ای به اهل بصره می نویسد:

و قد كان من انتشار حبلكم و شقاقكم ما لم تغبوا عنه، فعفوت عن مجرمكم و رفعت السیف عن مدبركم، و قبلت من مقبلكم فان خطت بكم...

«تلاش برای آشوبگری و توطئه چینی چیزی نیست كه از آن بی خبر باشید. اینك از گنهكارتان در می گذرم و از فتنه جویتان شمشیر بر می گردانم و هر كه به من روی می آورد، می پذیرم. اما اگر باز هم به توطئه های هلاكت بار و حماقتهای بیدادگرانه دست بزنید و با من از در مخالفت برآئید، من آماده ام كه اسب و ساز و برگ فراهم سازم و پای در ركاب گذارم. اما اگر مرا به جنگیدن وادارید، چنان كارزاری بر پا كنم كه روز «جمل» در پیش آن جز دم گذرایی جلوه نكند. اما بدانید كه برتری آن كس را كه راه اطاعت پیش گیرد و حق آن كس را كه نیكخواه مردم باشد قدر می شناسم. نه بی گناهی را به جای گنهكار می گیرم، و نه عهدشكنی را در كنار وفاداران قرار می دهم.»[2].


صفحه 134، 135.








    1. نهج البلاغه، خطبه ی 172.
    2. نهج البلاغه، نامه ی شماره ی 29.